Masz głowę pełną pomysłów, które bardzo chciałabyś zacząć realizować już, zaraz, gdyby nie to wstrętne uczucie… Strach, że się nie uda! Strach przed porażką blokuję przed działaniem jak nic innego. Ale czy tak właściwie jest się tego bać? Jak pozbyć się strachu przed porażką i wreszcie zacząć działać, by realizować swoje marzenia?
W tym wpisie...
Skąd się bierze strach przed porażką?
Jak wiele rzeczy w naszym życiu, strach przed porażką rozwija się u nas już w dzieciństwie. Jeśli go odczuwasz, to pewnie dlatego, że od małego słyszałaś, że porażka to coś złego – czy to w postaci jedynki w szkole, czy to w postaci upadku przy bieganiu, czy w postaci takiej, że ktoś Cię nie lubi. Oo, a pamiętasz, jak zgłosiłeś się do odpowiedzi, ale odpowiedziałeś źle? Boże, jaki wstyd! Wszyscy się śmiali! Już nigdy potem nie podniosłeś ręki…
Nie lubimy tego przyznawać, ale bardzo często te rzeczy, których w sobie nie lubimy, dają nam coś dobrego. Strach przed porażką jest właśnie takim mechanizmem obronnym – Nie zrobię tej rzeczy, bo a nóż się ośmieszę? Po co ryzykować! Przecież kiedyś zaryzykowałem i zostałem wyśmiany…
Jest jeszcze jedna ważna przyczyna tego, że boimy się porażek. Perfekcjonizm. No właśnie – przyczyna, a może rezultat? Boisz się porażki, czy tego, że Ci się uda, ale nie będzie to takie idealne, jak mogłoby być, gdybyś poświęciła na przygotowania jeszcze z pół roku?
Strach przed… porażką? Czego naprawdę się boisz?
Tak naprawdę, bardzo rzadko boimy się porażki samej w sobie. To, czego się boimy, to jej konsekwencje.
Poczucie wstydu? Strach przed komentarzami innych (co ludzie powiedzą)? Utrata czasu, pieniędzy?
Poświęć chwilę na to, by dotrzeć do źródeł Twojego strachu (pisałam o tym więcej w artykule o strachu przed zmianą). Gdy już do nich dotrzesz, zastanów się, co możesz zrobić, by się przed nimi lepiej zabezpieczyć (przykładowo: jeśli boisz się, że stracisz pieniądze, zastanów się, jakby tu zrealizować plan najniższym kosztem, albo znajdź alternatywne źródło dodatkowych zarobków).
Doceń swoje porażki, by pozbyć się strachu przed nimi
Tak jak pisałam na samym początku, od dzieciństwa wmawia się nam, że porażki to coś złego i powinniśmy ich za wszelką cenę unikać. A ja mówię: szukaj ich i doceniaj je!
Tak, szukaj porażek, a raczej: działaj, próbuj i eksperymentuj, bo to znaczy, że nie stoisz w miejscu. To może super wyświechtane powiedzenie, ale naprawdę nie myli się tylko ten, kto nic nie robi.
Porażka to dowód na to, że działasz i próbujesz zmienić coś w swoim życiu. Zamiast słowa porażka, używaj raczej sformułowania“nieudany eksperyment” (nazwały ją tak uczestniczki mojego grupowego treningu mentalnego – wkrótce więcej szczegółów! Jeśli Cię to zainteresowało, zapisz się na newsletter). Pomoże Ci to zmienić swoje nastawienie do porażek, a dzięki temu złagodzić lęk przed nimi.
Porażki to też doskonali nauczyciele. Zaryzykuję stwierdzenie, że nawet z nieudanego biznesu, który splajtował, można nauczyć się więcej, niż na studiach MBA! Przez samo teoretyzowanie jeszcze nikt nie odniósł sukcesu. Jeśli interesujesz się nauką, być może często natrafiasz na artykuły popularnonaukowe, w których pojawia się sformułowanie: “Zjawisko to było już przewidziane teoretycznie, jednak dopiero teraz zostało potwierdzone eksperymentalnie”. O tych teoriach mało kto słyszy – ale gdy potwierdzi się je w rzeczywistości, często trafiają na pierwsze strony gazet!
Dlatego pomyśl: czego nauczyła mnie moja ostatnia porażka? Wypisz swoje wnioski i doceń to, że mogłeś się tego nauczyć, często całkowicie za darmo!
Daj sobie prawo do porażki
Strach przed porażką często jest silny, bo w ogóle nie dopuszczamy do siebie możliwości porażki. Liczy się tylko sukces!
Paradoksalnie jednak, nastawienie “tylko sukces” zwiększa ryzyko porażki. Trzymamy się wtedy utartych schematów, nie wychodzimy poza znane nam rozwiązania, nie jesteśmy kreatywni. Dodatkowo, wywieramy na siebie mocną presję.
Jesteśmy odrealnieni – bo przecież to normalne, że porażki w życiu się zdarzają. Jeśli w to nie wierzymy, to jesteśmy szaleńcami.
Zmień więc swoje nastawienie i po prostu daj sobie prawo do tego, by odnosić nie tylko sukcesy, ale i porażki. Daj sobie ten margines błędu. To nie jest odpuszczanie sobie – to zdrowe podejście.
Ćwiczenie pomocne w pozbywaniu się strachu przed porażką
Czujny Czytelnik wychwycił już w tym artykule 2 ćwiczenia, dorzucę na koniec jeszcze jedno, bardzo skuteczne i moje ulubione. Jak pozbyć się strachu przed porażką?
Wyobraź sobie, co najgorszego może się stać, gdy poniesiesz porażkę. A co potem? A potem? A potem? A na końcu?
A na ile jest prawdopodobne to, że tak się wydarzy?
Jak możesz się przed tym zabezpieczyć już teraz?
